Uit een enquête van het Sociaal en Cultureel Planbureau (SCP) blijkt dat 63% van de Nederlanders wil dat de overheid zich meer richt op binnenlandse problemen dan op internationale kwesties.
Toch is slechts 10% van de ondervraagden voorstander van een vertrek uit de Europese Unie. Volgens het SCP is er een breed begrip dat Nederland met zijn open economie en beperkte defensiecapaciteit moet samenwerken met andere landen.
Balans tussen EU-regels en nationale belangen
De meeste mensen willen echter een betere balans tussen Europese regelgeving en nationale behoeften. Zo worden EU-regels voor stikstofreductie gezien als beperkend voor boeren en belemmerend voor woningbouw.
Eerdere enquêtes uit 2011 en 2018 lieten vergelijkbare resultaten zien.
Volgens SCP-onderzoeker Josje den Ridder leeft bij veel mensen het gevoel dat opeenvolgende kabinetten er niet in zijn geslaagd om binnenlandse problemen, zoals het toeslagenschandaal en het woningtekort, adequaat aan te pakken. Tegelijkertijd lijkt het sturen van miljoenen euro’s naar Oekraïne binnen een dag geregeld te kunnen worden.
Strijd van het kabinet
Het huidige kabinet, met eurosceptische partijen zoals de PVV en pro-landbouw BBB, worstelt om zijn kiezers tevreden te stellen, aldus Den Ridder.
“Neem bijvoorbeeld [BBB-leider] Caroline van der Plas, die zei dat Nederland in Brussel assertiever moest zijn over landbouwkwesties, maar uiteindelijk moest toegeven dat dit niet haalbaar is. Veel mensen zullen zich herkennen in die worsteling,” zegt Den Ridder.
Veranderende houding ten aanzien van defensie
Een opvallende verandering ten opzichte van 2011 is de houding ten opzichte van nationale veiligheid. Dit jaar gaf bijna zeven op de tien mensen aan dat Nederland evenredig moet bijdragen aan het Europese defensiebudget, terwijl in het verleden een meerderheid bezuinigingen steunde.
