In 2022 werden gefossiliseerde botten van een mogelijk onbekende oude menselijke soort gevonden op de Sima del Elefante-site in Noord-Spanje. Deze botten, bestaande uit een deel van de bovenkaak en het jukbeenbot van een volwassene, zijn de oudste bekende menselijke botten in West-Europa en dateren naar schatting tussen 1,1 en 1,4 miljoen jaar geleden.
Eerder, in 2007, werd een menselijke kaak van 1,1-1,2 miljoen jaar oud op dezelfde locatie gevonden. De recent ontdekte botten werden twee meter dieper gevonden dan de kaak, wat suggereert dat ze ouder zijn. Archeologische overblijfselen, zoals stenen gereedschap en botten van dieren met tekenen van snijden, wijzen op het gebruik van steenwerk voor dierenbehandeling en bieden inzicht in het milieu waarin deze mensen leefden en hun levensstijl.
Hoewel de nieuwe fossielen enige gelijkenis vertonen met de stamboomlijn van homo erectus, tonen ze niet de “moderne” gezichtskenmerken die te zien zijn in de fossielen van homo antecessor, die ongeveer 850.000 jaar geleden in Spanje werden gevonden. Om deze reden zijn de botten tijdelijk geclassificeerd als “Homo Affinis erectus” in afwachting van verdere gegevens.
De ontdekking van deze fossielen suggereert dat West-Europa tijdens het vroege Pleistoceen mogelijk werd bewoond door meerdere menselijke soorten, waaronder Homo Affinis erectus en later Homo Antecessor. Hoewel Eurazië voor het eerst werd bewoond door mensen minstens 1,8 miljoen jaar geleden, zijn de vroege installaties beperkt tot extreem gefragmenteerde fossiele monsters van het Iberische schiereiland.
De gegevens die op de Sima del Elefante-site zijn gevonden, wijzen op een gevarieerd landschap in het vroege Pleistoceen, met bosgebieden, vloeibare weiden en seizoensgebonden waterbronnen die een rijk landschap vormden voor deze vroege menselijke populaties. Deze recente ontdekking werpt nieuw licht op de vroege menselijke geschiedenis in Europa en benadrukt het belang van archeologisch onderzoek in deze regio.