De president van de Verenigde Staten, Donald Trump, heeft vandaag voor het eerst de leiders van de vijf voormalige Centraal-Aziatische Sovjetrepublieken verwelkomd in Washington. Deze bijeenkomst markeert een belangrijke stap in de toenemende interesse van westerse mogendheden in de regio, die rijk is aan natuurlijke hulpbronnen en omringd wordt door landen die strijden om invloed.
De vijf landen van Centraal-Azië – Kazachstan, Kirgizië, Oezbekistan, Tadzjikistan en Turkmenistan – zijn de afgelopen jaren steeds prominenter geworden op het internationale toneel. Na decennia onder Russische invloed te hebben gestaan, proberen ze nu hun eigen positie te versterken en conflicten tussen henzelf op te lossen, met name over watervoorraden.
De Europese Unie, China en Rusland hebben de afgelopen maanden allemaal topontmoetingen gehad met de Centraal-Aziatische staten, die proberen zichzelf te presenteren als één geopolitiek blok. China is al sterk aanwezig in de regio met de “Nieuwe Zijderoutes” en heeft zich gevestigd als de belangrijkste handelspartner van de Centraal-Aziatische landen.
Wat betreft veiligheid blijft Rusland een essentiële speler in de regio, ondanks de toenemende invloed van China en Turkije. Het Westen, dat eerder militaire bases in de regio had om in Afghanistan te opereren, heeft moeite om zijn invloed te behouden.
De overvloedige reserves aan natuurlijke hulpbronnen in Centraal-Azië trekken de aandacht van Brussel en Washington, die hun afhankelijkheid van Peking willen verminderen. Kazachstan is bijvoorbeeld ‘s werelds grootste producent van uranium, terwijl Oezbekistan veel goud heeft en Turkmenistan aanzienlijke aardgasreserves bezit.
Rusland handhaaft een sterke aanwezigheid in de energiesector van de regio, dankzij de Sovjet-infrastructuur en de bouw van nucleaire installaties. De Centraal-Aziatische landen moeten ook omgaan met de gevolgen van klimaatverandering, die daar sterker voelbaar zijn door het gebrek aan water.
Deze ontmoeting tussen Trump en de leiders van Centraal-Azië markeert een belangrijke ontwikkeling in de geopolitieke dynamiek van de regio en zal naar verwachting de concurrentie tussen verschillende mogendheden verder intensiveren.
