De coalitie heeft recentelijk een voorstel gedaan aan de oppositiepartijen om de langstudeerboete af te schaffen en de bezuinigingen op de maatschappelijke diensttijd grotendeels terug te draaien. Dit nieuws werd bevestigd door ingewijden en volgde op berichtgeving van RTL Nieuws. Het voorstel werd woensdagmiddag voorgelegd aan de partijleiders van D66, CDA, ChristenUnie, SGP en JA21. Later op de dag was er een vervolgoverleg tussen het ‘monsterverbond’ van oppositiepartijen en de coalitie over dit voorstel.
Ongeveer anderhalve week geleden stelden de oppositiepartijen een eis om 1,3 miljard euro van de circa 2 miljard euro aan bezuinigingen op het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap terug te draaien. Ze dreigden te stemmen tegen de onderwijsbegroting in de Eerste Kamer als er geen vooruitgang werd geboekt. Het eerdere voorstel van de coalitie om 363 miljoen euro aan bezuinigingen te schrappen, werd niet door de oppositiepartijen gesteund. In een laatste aanbod van de coalitie wordt nu 650 miljoen euro van de bezuinigingen teruggedraaid.
De oppositiepartijen willen echter meer duidelijkheid over hoe de coalitie deze teruggedraaide bezuinigingen wil financieren. JA21-leider Joost Eerdmans gaf na afloop van het overleg aan dat dit aspect nog niet was besproken.
In het hoofdlijnenakkoord was het eerder afgesproken om de maatschappelijke diensttijd te beëindigen, wat een bezuiniging van 200 miljoen euro met zich meebracht. De nieuwe voorstellen van de coalitie suggereren nu dat er 110 miljoen euro voor dit doel behouden kan blijven. De christelijke partijen hebben aangegeven dat zij veel waarde hechten aan het programma, dat jongeren stimuleert om vrijwilligerswerk te doen.
Bovendien heeft de coalitie voorgesteld om 100 miljoen euro minder te bezuinigen op wetenschappelijk onderzoek en 50 miljoen euro op beurzen voor startende wetenschappers. Het budget dat bedoeld is om het lesgeven in de Randstad aantrekkelijker te maken, blijft grotendeels intact, met een bezuiniging van 23 miljoen euro in plaats van de eerder voorgestelde 70 miljoen euro.
Andere voorstellen binnen het pakket richten zich op het financieren van praktijkleren, godsdienstig onderwijs, en de aansluiting tussen mbo- en hbo-opleidingen. De kosten voor het afschaffen van de langstudeerboete worden geschat op 282 miljoen euro.
Tot slot zijn de coalitiepartijen bereid om te kijken naar uitzonderingen op de wet die bedoeld is om het aantal buitenlandse studenten in te perken, vooral voor grensregio’s. Er zijn echter geen financiële middelen voor deze aanpassing beschikbaar.
