De Europese Commissie heeft onlangs een baanbrekend voorstel gedaan voor een gezamenlijke wapenmarkt van de EU-lidstaten. Dit voorstel komt als reactie op de nieuwe gegevens die door het beleid van president Trump naar het internationale podium zijn gebracht. In een voorlopig ontwerpverdedigingsdocument, dat in handen is van de Financial Times en volgende week wordt gepubliceerd, stelt de Commissie dat de oprichting van een “Cooperative Commission” de meest kosteneffectieve manier is om de Europese verdediging te versterken, vooral na de daling van de defensie-uitgaven.
Het voorstel gaat zelfs zo ver dat de Commissie zichzelf zou kunnen positioneren als een centrale leverancier van wapens, indien gevraagd door de EU-regeringen. Dit zou een significante verschuiving betekenen in de manier waarop Europese landen hun defensiebehoeften benaderen. De lidstaten zouden echter nog steeds de vrijheid behouden om te beslissen welke wapens ze willen kopen en in welke hoeveelheden.
De Europese Commissie wordt nu uitgedaagd om de moeilijke taak op zich te nemen om de Europese defensie-industrie snel te versterken voor een nieuw tijdperk waarin Europese landen niet langer kunnen vertrouwen op Amerikaanse steun. Dit voorstel markeert een breuk met het verleden en een stap in de richting van meer Europese autonomie op het gebied van defensie.
Het is duidelijk dat de angst voor het beleid van president Trump een rol heeft gespeeld bij de totstandkoming van dit voorstel. Met de onvoorspelbaarheid van de Amerikaanse regering in gedachten, willen Europese landen hun afhankelijkheid van de Verenigde Staten verminderen en meer controle krijgen over hun eigen defensiecapaciteiten. Door gezamenlijk wapens aan te kopen, kunnen EU-landen hun krachten bundelen en efficiënter omgaan met hun defensiebudgetten.
De weg naar een gezamenlijke Europese wapenmarkt zal ongetwijfeld met de nodige uitdagingen gepaard gaan. Er zullen discussies en onderhandelingen nodig zijn om tot overeenstemming te komen over welke wapens er worden aangekocht en hoe de samenwerking precies zal verlopen. Maar het voorstel van de Europese Commissie markeert een belangrijke eerste stap in de richting van meer Europese samenwerking op defensiegebied.
Het is nu aan de EU-lidstaten om te beslissen of zij dit voorstel willen omarmen en daadwerkelijk stappen willen zetten richting een gezamenlijke wapenmarkt. De geopolitieke situatie in de wereld is aan het veranderen en het is belangrijk dat Europa zijn eigen koers bepaalt en zijn eigen verantwoordelijkheid neemt op het gebied van defensie. De Commissie heeft de bal nu in het kamp van de lidstaten gelegd en het is aan hen om te beslissen hoe zij hiermee om willen gaan.