De oudst bekende muggenlarve ter wereld is ontdekt en dateert uit de tijd dat Tyrannosaurussen de aarde regeerden, een vondst die wetenschappers omschrijven als een “zeldzame meevaller”. Het perfect bewaard gebleven 99 miljoen jaar oude fossiel uit het Krijt werd gevonden, ingekapseld in barnsteen uit de Kachin-regio in Myanmar, en werpt nieuw licht op de evolutie van muggen. Dit is de eerste muggenlarve die ooit in barnsteen is aangetroffen uit die tijd, aangezien tot nu toe alleen volwassen muggen in fossielen zijn aangetroffen, blijkt uit een nieuwe studie gepubliceerd in het tijdschrift Gondwana Research.
De larve behoort tot een nieuwe soort en een nieuw geslacht dat wetenschappers Cretosabethes primaevus noemden. Tot nu toe werd gedacht dat Krijt-muggen tot een aparte, uitgestorven groep behoorden, de Burmaculicinae, een tak van de stamboom van de familie Culicidae. De onderzoekers beschreven de ontdekking als “een zeldzame meevaller”, aangezien een druppel hars in een klein plasje water moest vallen om een waterlarve in barnsteen te kunnen bewaren, een uiterst onwaarschijnlijke gebeurtenis.
“Dit fossiel is uniek omdat de larve erg lijkt op moderne soorten. In tegenstelling tot andere ontdekkingen uit dezelfde periode, die muggen laten zien met vreemde morfologische eigenaardigheden die vandaag de dag niet meer voorkomen”, zegt zoöloog Andre Amaral van de Ludwig Maximilian Universiteit van München. Cretosabethes primaevus behoort tot de Sabethini-groep, waartoe ook enkele moderne muggensoorten behoren. Net als de hedendaagse muggen leefde de larve in kleine hoeveelheden water, bijvoorbeeld in boomholten of tussen plantenbladeren.
Eerdere fossiele studies hebben de evolutionaire wortels van muggen teruggevoerd tot het Jura-tijdperk, ongeveer 201–145 miljoen jaar geleden. Uit DNA-analyses blijkt echter dat muggen waarschijnlijk nog eerder op de grens van het Mesozoïcum en het Trias verschenen, namelijk meer dan 200 miljoen jaar geleden. De nieuwe ontdekking helpt het uiterlijk van het insect te verfijnen en laat zien dat uitgestorven en moderne soorten al in het Krijt naast elkaar bestonden. “Het nieuwe fossiel laat zien dat muggen zich al tijdens het Jura-tijdperk hadden gediversifieerd en dat de morfologie van hun larven gedurende ongeveer 100 miljoen jaar vrijwel onveranderd is gebleven”, merkt Dr. Amaral op.
