Liefde als een vredeskracht – wat leren chimpansees ons
Het was in 1973 toen twee beroemde zangers – John Lennon en Bob Marley, zongen – elk op zijn eigen speciale manier, de slogan die voor het eerst werd gehoord tijdens de oorlog in Vietnam: “Make Love and Not War.” In de beroemde “Mind Games” zegt Lennon: om de geest van vrede en liefde te verhogen. Ik wil de liefde bedrijven, geen oorlog. Ik weet dat je het eerder hebt gehoord. Bijna tegelijkertijd, Bob Marley, in “No More Trouble”, zong: “Maak de liefde en geen oorlog! Omdat we geen problemen nodig hebben. Hij hielp de zwakken, als je nu sterk bent. De beroemde slogan heeft veel “vaders en moeders”, die het beweren als hun eigen inspiratie toen Pacific America de straat op was gegaan om de oorlog in Vietnam te stoppen. Maar de Duitse marxistische filosoof, Herbert Marcuse, die in de jaren dertig naar de Verenigde Staten migreerde om aan de nazi’s te ontsnappen.
Vlak voor mensen waren het de chimpansees die seks gebruikten om conflicten tussen hen op te lossen, zoals een studie van het Department of Psychology aan de Universiteit van Dharam in Noordoost -Engeland aantoonde. Onderzoekers, geleid door professor Jake Booker, waargenomen voor zeven maanden, in totaal 53 bonobo -apen in een beschermd gebied in de Congo People’s Republic en 75 chimpansees in Zambia. Gedurende deze tijd verzamelden onderzoekers meer dan 1400 uur gegevens voor het gedrag van de dichtstbijzijnde “familieleden” van de mens. “De studie heeft aangetoond wat we kunnen leren van onze naaste ‘familieleden’: seks dient niet alleen reproductie. Deze primaire zoogdieren gebruiken het om conflicten op te lossen en hun relaties te verbeteren.”
Het onderzoeksteam richtte zijn aandacht op het zogenaamde “sociaal-seksuele” gedrag, seksuele activiteiten die niet primair reproductie dienen maar sociale functies vervullen. Deze omvatten het verbeteren van vertrouwen en obligaties of het verminderen van stress. Dus zagen ze deze zoogdieren na botsingen en vóór “voedsel”- in situaties die mogelijk gekoppeld zijn aan stress en concurrentie. De resultaten hebben aangetoond dat zowel bonobo als chimpansees genitaal contact gebruiken om “sociale” spanning te verminderen. Er waren echter verschillen: bonobo’s gebruikten vaker seks om na conflicten te verzoenen. Chimpansees daarentegen gaven de voorkeur aan ander gedrag zoals Kiss. Voor het eten was de frequentie van de geslachtsdelen met de geslachtsdelen vergelijkbaar met beide soorten. Interessant is dat vrouwelijke bonobs en mannelijke chimpansees vaker seks begonnen dan hun dergelijke. De leeftijd van de zoogdieren speelde niet eens een rol na de botsingen, maar meestal vóór het voeden: oudere dieren begonnen vaker met seks, wat suggereert dat het een gedrag is dat in de loop van de tijd wordt overgedragen.
De studie van psychologen aan de Universiteit van Dharam biedt belangrijke kennis van het evolutionaire verleden van het menselijk ras. Het feit dat de smallere ‘familieleden’ van de mens op een vergelijkbare manier seks gebruiken, suggereert dat dit gedrag zes miljoen jaar geleden wordt gedateerd door onze gemeenschappelijke voorouders, zegt onderzoeksteamleider Jake Broker: ‘Het feit dat beide soorten het gebruik van seks voor sociale doeleinden door onze gemeenschappelijke voorouders hebben geërfd door onze gemeenschappelijke voorouders.’ En bij mensen vervult liefde tenslotte belangrijke sociale functies, boven reproductie. Het bevordert het vertrouwen, verbetert bindingen en draagt bij aan emotionele putbewijzen. Het bestuderen van onze verre voorouders helpt de oorsprong en het belang van dit gedrag beter te begrijpen-niet alleen voor de apen, maar ook voor onszelf.
