China heeft de bouw goedgekeurd van wat de grootste waterkrachtcentrale ter wereld zal worden, wat zorgen oproept over de verplaatsing van Tibetaanse gemeenschappen en milieueffecten in India en Bangladesh stroomafwaarts.
De centrale, die in de benedenloop van de Yarlung Tsangpo-rivier zal worden gebouwd, zal naar verwachting drie keer zoveel energie opwekken als de Drieklovendam, momenteel de grootste waterkrachtcentrale ter wereld.
Chinese staatsmedia beschrijven het project als “veilig en gericht op ecologische bescherming”, en zeggen dat het lokale welvaart zal bevorderen en zal bijdragen aan de klimaatdoelen van Peking.
Zorgen over gemeenschappen en milieu
Mensenrechtenorganisaties en experts waarschuwen echter voor ernstige gevolgen. De bouw van de dam, die voor het eerst in 2020 werd aangekondigd, kan lokale gemeenschappen verdrijven en het kwetsbare landschap en ecosystemen op het Tibetaanse Plateau aantasten.
China heeft al meerdere dammen in Tibet gebouwd, wat vaak tot controverse leidt in een regio die sinds de annexatie in de jaren 50 onder streng toezicht van Peking staat.
Eerder dit jaar arresteerde de Chinese overheid honderden Tibetanen die protesteerden tegen de Gangtuo-dam, een ander waterkrachtproject dat dorpen en eeuwenoude kloosters dreigde te verdrinken. Hoewel de overheid beweert de bewoners te hebben gecompenseerd, melden activisten dat veel protesten eindigden in arrestaties en geweld.
Invloed op stroomafwaartse landen
De Yarlung Tsangpo stroomt vanuit Tibet naar India en Bangladesh. Experts vrezen dat China door deze dam controle krijgt over de rivier en mogelijk het water kan omleiden. Dit zou ernstige gevolgen kunnen hebben voor de water- en voedselvoorziening in India en Bangladesh.
India heeft eerder plannen aangekondigd om een eigen grote waterkrachtcentrale te bouwen om de impact van Chinese dammen te beperken.
Technische en geologische uitdagingen
Het gebied waar de dam zal worden gebouwd, is seismisch actief, wat het risico op aardbevingen en aardverschuivingen vergroot. Chinese onderzoekers hebben gewaarschuwd dat uitgebreide bouw in deze regio het risico op aardverschuivingen aanzienlijk kan verhogen.
De bouw zal naar schatting minstens vier tunnels van elk 20 kilometer vereisen om het water om te leiden, wat volgens experts een van de meest uitdagende technische projecten ter wereld zal zijn.
Kosten en omvang
Het project wordt geschat op een kostenpost van 1 biljoen yuan ($127 miljard). Hoewel de Chinese autoriteiten benadrukken dat de impact op het milieu minimaal zal zijn, blijven zorgen over de gevolgen voor mens en natuur groot.
Met de ambitieuze plannen wil China niet alleen zijn klimaatdoelen halen, maar ook geopolitieke invloed versterken, wat de spanningen in de regio verder kan doen oplopen.
