Pterosauriërs waren de eerste gewervelde dieren op aarde die het vermogen ontwikkelden om te vliegen. Ze verschenen ongeveer 210 miljoen jaar geleden op de planeet, wat ongeveer dezelfde periode was waarin de dinosauriërs verschenen. Deze fascinerende wezens verdwenen ongeveer 65 miljoen jaar geleden, samen met de dinosauriërs, nadat een gigantische asteroïde onze planeet trof en 80% van het leven wegvaagde.
Op verschillende plekken op aarde zijn verschillende soorten pterosauriërs van verschillende grootte en kenmerken ontdekt. De grootste pterosauriërs die we kennen hadden een grootte vergelijkbaar met die van een giraffe en een spanwijdte van wel 12 meter. Tijdens het vliegen zouden deze pterosauriërs er ongetwijfeld uitzien als echte draken. Fossielen van pterosauriërs zijn gevonden op alle continenten, zelfs op Antarctica.
Het mechanisme waarmee deze soms enorme vogels konden vliegen, is lange tijd een raadsel geweest voor wetenschappers. Een onderzoeksteam onder leiding van wetenschappers van de Universiteit van Edinburgh beweert nu echter het antwoord te hebben gevonden. In het tijdschrift eLife rapporteren ze dat ruitvormige structuren gemaakt van membranen voorkwamen dat de staarten van de dieren “zwaaiden” als vlaggen in de wind, en in plaats daarvan hielpen ze tijdens de vlucht te stabiliseren en te navigeren.
De onderzoekers geloven dat de vleugels van pterosauriërs zich waarschijnlijk gedroegen als het zeil op een schip, waarbij ze zich uitstrekten terwijl de wind door hun kriskras door elkaar vliegende vliezen blies. Dit stelde de reptielen in staat om door de lucht te vliegen. Eerdere studies hebben aangetoond dat het handhaven van de stijfheid van de staartvin cruciaal was voor de vroege pterosauriërs om te kunnen vliegen, maar hoe dit precies werd bereikt was tot nu toe een mysterie.
Het team ontdekte dit mechanisme met behulp van een nieuwe techniek genaamd Laser Simulated Fluorescentie, die organische weefsels die bijna onzichtbaar zijn voor het blote oog, laat gloeien. Deze ontdekking werpt nieuw licht op het vermogen van pterosauriërs om te vliegen en voegt een nieuw hoofdstuk toe aan ons begrip van deze fascinerende wezens die ooit de luchten van onze planeet domineerden.