Donald Trump heeft de wereld op zijn kop gezet met zijn controversiële uitspraken over het annexeren van Groenland, Panamakanaal en Canada als de “51e Amerikaanse staat”. De opmerkingen van de toekomstige president hebben bezorgdheid gewekt in Europa, vooral toen hij militair geweld niet uitsloot om Groenland te annexeren, een autonome regio die deel uitmaakt van Denemarken. Groenland is strategisch belangrijk vanwege zijn overvloed aan mineralen en olie.
Hoewel het onwaarschijnlijk is dat Trump daadwerkelijk geweld zal gebruiken om zijn doel te bereiken, legitimeert zijn retoriek een agressieve en eenzijdige benadering van het buitenlands beleid. Een Politico-artikel stelt de vraag wat er zou gebeuren als er daadwerkelijk een conflict zou ontstaan. Als Trump zijn dreigement om Groenland met geweld te annexeren uitvoert, zou dit volgens deskundigen de kortste oorlog ter wereld zijn, gezien het gebrek aan defensievermogen in Groenland.
De Verenigde Staten hebben veruit het grootste defensiebudget ter wereld, met 1,3 miljoen personeel en aanzienlijke militaire middelen. Denemarken daarentegen heeft een veel kleiner leger en heeft het grootste deel van zijn zware materieel aan Oekraïne gedoneerd. De Deense strijdkrachten zijn niet uitgerust of getraind om een Amerikaanse invasie te weerstaan.
De ironie van de situatie ligt in het feit dat de VS, op basis van een verdrag uit 1951, wettelijk verplicht zijn om Groenland te verdedigen tegen elke aanval, gezien het onvermogen van de Deense strijdkrachten om zelfstandig met een potentiële agressor om te gaan. De VS hebben een radarstation voor vroegtijdige waarschuwing op de Pituffik-ruimtebasis in het noordwesten van Groenland, wat een aanzienlijk voordeel biedt.
Denemarken heeft sinds het begin van de oorlog in Oekraïne de noodzaak van een defensie-impuls serieus genomen en heeft zijn defensie-uitgaven verhoogd. Het land besteedt meer dan 2% van zijn bbp aan defensie en investeert in modernisering van de luchtmacht. Hoewel Denemarken zijn wapenvoorraad heeft uitgeput door materieel aan Oekraïne te doneren, zou landoorlogvoering weinig zin hebben in Groenland.
Als Kopenhagen zich verzet op basis van regels en wetten, kan het de EU om hulp vragen. Er is echter onduidelijkheid over de vraag of de EU militaire hulp zou kunnen bieden. Het is ook onzeker of Denemarken een beroep zou kunnen doen op Artikel 5 van de NAVO tegen een andere bondgenoot in geval van een Amerikaanse invasie van Groenland. De situatie is complex en roept vele vragen op over de geopolitieke verhoudingen in de regio.
