Voormalig Roemeense president, Ion Ilyescu, die door velen “Vader des Vaderlands” van de Roemeense natie werd genoemd, is overleden op 95-jarige leeftijd. De Roemeense regering kondigde zijn overlijden aan met diepe spijt en zal binnenkort details bekendmaken over de begrafenis. Ilyescu stond bekend om zijn rol in de overgang van Roemenië van communisme naar democratie, hoewel zijn imago werd aangetast door beschuldigingen van “misdaden tegen de mensheid”.
Geboren op 3 maart 1930 in een communistische familie, studeerde Ilyescu ingenieur in Moskou voordat hij opklom binnen de partij en uiteindelijk jeugdminister werd onder Nicolae Ceausescu. Na de arrestatie en executie van de dictator in december 1989, nam Ilyescu de macht over als hoofd van het Nationaal Reddingsfront en beloofde het land te stabiliseren.
In mei 1990 werd Ilyescu verkozen als staatshoofd met een multi-partijensysteem en genoot hij steun van 85% van de stemmen. Hij verzette zich tegen zuiveringsbeleid dat voormalige communistische functionarissen verbood om openbare ambten te bekleden. Zijn beslissing om duizenden mijnwerkers in te zetten om een studentenbeweging gewelddadig te onderdrukken, zorgde wereldwijd voor bezorgdheid.
Ilyescu werd herkozen in 1992 en wordt gecrediteerd voor de overgang van Roemenië naar een markteconomie. Hij werd verslagen in de verkiezingen van 1996, maar keerde terug aan de macht in 2000, waardoor Roemenië kon toetreden tot de NAVO en de Europese Unie. Ondanks zijn atlantische koers behield hij een anti-liberale retoriek.
In 2017 maakte Ilyescu zijn laatste publieke verschijning tijdens een oproep voor gerechtigheid. Hij werd tweemaal berecht voor “misdaden tegen de mensheid” vanwege zijn rol in de bloedige rellen van december 1989, maar het proces heeft nooit plaatsgevonden en het dossier ligt nog steeds bij het Openbaar Ministerie.
Ion Ilyescu zal herinnerd worden als een controversiële figuur in de Roemeense geschiedenis, met zijn rol in de overgang van communisme naar democratie en zijn latere confrontatie met beschuldigingen van mensenrechtenschendingen.
