De Economist waarschuwt voor een diepe crisis in het lezen, die zich overal manifesteert. Uit studies in Amerika en Groot-Brittannië blijkt dat zowel volwassenen als kinderen steeds minder lezen, met tieners die bijna helemaal afstand nemen van boeken. Amerikanen hebben de neiging om minder tijd te besteden aan lezen voor plezier, terwijl in Groot-Brittannië maar liefst 40% van de burgers in 2024 geen boek heeft geopend.
Zelfs studenten geven aan moeite te hebben om een roman binnen drie weken te voltooien, wat universiteiten zorgen baart over een nieuwe generatie die moeite heeft met concentratie. Deze zorg over de achteruitgang van lezen is niet nieuw, maar de vorm ervan is veranderd. Analyse van bestsellers van de New York Times laat zien dat de lengte van zinnen sinds de jaren dertig met een derde is afgenomen.
Mobiele telefoons en andere afleidingen dragen zeker bij aan dit probleem, maar de echte oorzaak lijkt te liggen in een afname van motivatie om te lezen. In het Victoriaanse tijdperk werd lezen gezien als zelfverbetering, maar tegenwoordig lijkt de eetlust voor boeken verloren te zijn gegaan, ondanks de beschikbaarheid van klassiekers op internet en de lage kosten van boeken.
De gevolgen van deze daling in leespraktijken zijn niet alleen van culturele aard. Geschiedenis toont aan dat geletterdheid en leesvaardigheid essentieel zijn voor een goed functionerende democratie. De afname van literaire cultuur kan leiden tot een slechter publiek discours en zelfs een verarming van het politieke debat, zoals te zien is in het afnemende niveau van parlementaire redevoering in Groot-Brittannië.
Lezen is altijd een hefboom geweest voor sociale mobiliteit en persoonlijke groei. Geen enkele vorm van onderwijs of financiële status kan de waarde vervangen van de persoonlijke beslissing om in een boek te duiken. Als deze passie voor lezen verloren gaat, zal onze wereld er somberder uitzien dan ooit tevoren. Het is daarom van groot belang om het belang van lezen te blijven benadrukken en te streven naar een heropleving van de literaire cultuur in onze samenleving.
