Sinds 2002 heeft Iran geprobeerd om tenminste natuurlijk uranium te verrijken met de uranium-235 isotoop (U-235). Voor de productie van elektriciteit in kernreactoren is het voldoende om het uranium met 3% tot 5% te verrijken. Momenteel wordt geschat dat Iran 60% heeft bereikt. Er is echter geen politiek gebruik voor dergelijke verrijkte uraniumtarieven. Dit is in wezen de laatste fase die nodig is om nucleaire wapens te creëren. Daarom is het, ondanks de garanties van Iran, zeker dat hun doel alleen militair is. Verder wordt het aan ons overgelaten om te geloven dat ze het alleen zullen gebruiken voor defensief gebruik.
Deze realiteit legitimeert de aanval van Israël niet. Artikel 52 van het VN-Handvest staat alleen juridische verdediging toe wanneer een staat de toekomstige gewapende aanval moet afstoten die op handen is en tegelijkertijd het gebruik van geweld de enige beschikbare optie is. Een staat kan niet als voorzorgsmaatregel fungeren om bedreigingen af te weren, zelfs als ze existentieel zijn, zoals nucleaire wapens. In dit geval lijkt het niet dat de diplomatieke routes waren uitgeput, en bovendien werd een nieuwe Amerikaanse ontmoeting met de Iraniërs in Oman gepland drie dagen na de aanval. De angst voor een Israëlische aanval op het nucleaire programma van Iran bestond al sinds de Obama-regering vanwege de categorische oppositie tegen Netanyahu in de nucleaire overeenkomst onderhandeld door de toenmalige Amerikaanse president.
De realiteit is dat we een oorlog hebben tussen de twee machtigste krachten in het Midden-Oosten. Dit is een normale oorlog. De twee raketaanvallen die door Iran in 2024 werden gelanceerd, waren meer macht van macht. Gedurende deze tijd verloor het Iraanse leiderschap de zo-aangedreven “Axis of Resistance”. Hamas bestond uit hem in de Gazastrook, het Assad-regime in Syrië, de Houthi-rebellen in Jemen en voornamelijk de Hezbollah-organisatie in Zuid-Libanon. Het Iraanse plan was Hezbollah en anderen om Israël aan te vallen met raketten uit territoria die ernaast zijn als Iran zelf werd aangevallen. Nu is deze kans verdwenen.
Deze oorlog heeft enkele unieke kenmerken. De twee landen liggen op 1.000 km afstand. Teheran en Tel Aviv liggen 1.600 km afstand. Daarom kunnen ze de troepen van het andere niet binnendringen in het grondgebied van de tegenstander. De oorlog wordt exclusief door de lucht uitgevochten. Op dit niveau heeft Israël een serieus voordeel vanwege zijn sterke luchtmacht. Daarom probeert hij alle luchtverdediging van Iran te vernietigen, om te handelen waar hij wil, over ongestoord. Iran zal gebaseerd zijn op zijn raketten. Ze zijn niet zo effectief, maar doen ernstige schade aan Israël.
Het uiteindelijke doel van Israël is echter om Amerika naar de oorlog tegen Iran te slepen. President Trump probeert te profiteren van de gebeurtenissen om Iran terug te brengen naar onderhandelingen op zijn eigen voorwaarden. Voor de Iraniërs is een dergelijke onderwerping aan de wil van Amerika – vanuit een positie van zwakte – gelijk aan toewijzing dat de islamitische revolutie is mislukt. Het Amerikaanse aanbod om terug te keren naar de onderhandelingstafel zal in dit stadium niet worden voldaan.
Angel Syrigos, hoogleraar internationaal recht en buitenlands beleid, benadrukt de complexiteit van de situatie en analyseert de acties en motieven van de betrokken partijen zonder zijn eigen mening toe te voegen. Het conflict tussen Israël en Iran blijft een bron van spanning en onzekerheid in het Midden-Oosten.